Neden Odaklanamayız ve Erteleriz ?

Okul sıralarında oturduğunuz günleri bir düşünün. Ders bitsin de teneffüse bir çıksak diye dakikaları saydığınız günleri unuttunuz mu? Teneffüs zili ile birlikte adeta yangından kaçarcasına kendinizi bahçeye atıp, arkadaşlarınızla oyun oynamak ne kadar keyifliydi değil mi?

Okul sıralarında oturup sıkıldığınız o anlar bilinçaltınızda daha o yaşlarda kodlandı.

‘’Ders çalışmam lazım’’,

‘’Sınava çalışmam lazım’’,

‘’Ödev yapmam lazım’’,

‘’Kilo vermem lazım’’,

‘’İngilizce öğrenmem lazım’’ cümlelerinin sonundaki ‘’lazım’’ kelimesi bir zorunluluk ve görev duygusunu bilinçaltınızda ödev ve ders ile ilgili özdeşleştirir. O yüzden teneffüse çıkmak istersiniz. Ama artık bir fark vardır, sizi sınıfta bekleyen bir öğretmen artık yoktur. Kendi seçimlerinizi kendiniz yaparsınız, istediğiniz zaman ödevden görevden kaçabilme özgürlüğüne sahipsinizdir artık. Sevdiğiniz bir diziyi TV’de izlemek, instagramda kimler ne yapmış diye Reels videolarına bakmak, bir kahve içmek artık teneffüs yerine geçen, bilinçaltının kaçış davranışları haline geliverir.

Yemek yemeyi veya nefes almayı erteliyor muyuz? Bunları yaparken odaklanma sorunu yaşıyor muyuz? Tabi ki hayır. O zaman bu odaklanma sorunu veya ertelemeyi niçin istemesek de yapıyoruz?

Herhangi bir şeyi yapma zorunluluğu ile başladığımız bir konuda, ilk adımı atarız. Başladığımız anda bizi motive eden konu hedefi gerçekleştireceğimizde alacağımız maddi veya manevi bir kazanımdır. Bir süre bu motivasyonla devam ederiz. Bunun için emek, zaman, enerji belki de para harcarız. Daha sonra vazgeçme noktasında dururuz. Bu nokta, devam etmekte en çok zorlandığımız yerdir. Birçok insanın başlayıp da vazgeçtiği nokta da burasıdır. Vazgeçtiğimiz noktada artık bunu yapma zorunluluğu, bilinçaltında teneffüse çıkmalısın sinyalini bize gönderdiği andır. Biz de o noktada, kendimize keyif veren bir şey ya da bir kaçış yaratır ve başladığımız noktaya geri döneriz. O hedefe giden yolda, zorunluluk ve görev olarak kodlanan her şey, bilinçaltında ders ve okul sırasında yaşadığımız aynı korelasyonla bağlantılıdır. Teneffüs, derse göre her zaman daha keyiflidir.

Başlayıp, en çok zorlandığımız vazgeçme noktasından geri döndüğümüzde, kaybettiklerimiz; harcadığımız emek, zaman, enerji ve para ve aynı zamanda gerçekleştiremediğimiz hedeftir. Peki kazandığımız herhangi bir şey var mıdır? Bunun cevabı sanırım kocaman bir sıfır olacaktır.

Akla mantığa uyan hiçbir açıklaması olmamasına rağmen, neden vazgeçeriz? Çünkü, hedefe giden yolu, bilinçaltımızda keyifli bir oyun haline getirmek yerine görev, ödev veya zorunluluk olarak kodlarız. Bu vazgeçişler, defalarca tekrarlanınca, artık yeniden başlayacak motivasyonu ve inancı da yitirmeye başlarız. Artık başarma inancı yerine, başarısızlık inancına evrilir. Kendi kendimizi yetersiz hisseder ve bunu başaramamanın sebeplerini dışarıda aramaya başlarız.

Bir süre sonra, kendimizi kurban rolünde görür, bahaneler üretir ve finalde kaderi suçlarız. Bu benim kaderim, dediğiniz anda ise artık kendi yarattığımız bu düşünce dünyasının gerçekliği ile hayat boyu yaşamaya devam ederiz. Bu düşünce yapısını da doğmuş veya doğacak olan çocuklarımıza empoze ederiz. Bizim gibi başlayıp, hedefe ulaşan diğer kişileri de eleştirmeye başlarız. Kesin bir tanıdığı vardır, şans onun yanındadır, kim bilir kimin hakkını yiyerek bunu başardı diye kendi kurduğumuz mahkemenin hem suçlusu, hem savcısı, hem de hakimi oluruz. Kendinizi kişisel olarak değerlendirdiğinizde, yeteneklerinizi, kabiliyetlerinizi ve sizi diğer insanlardan ayıran olumlu özelliklerinizi gibi sol tarafa yazın. Eksik yanlarınızı ve zayıf gördüğünüz alanları da sağ tarafa not alın. Bunun için yaklaşık otuz dakikanızı ayırın. Bu sürenin sonunda çıkan tabloda eksik yanlarınızı artık hiç önemsemeyin. Bundan sonra hangi adımları atacağımız bir sonraki yazımda olacak.